Bệnh gan là “sát thủ thầm lặng” đe dọa sức khỏe hàng triệu người. Khám phá nguyên nhân, dấu hiệu và bí quyết phòng ngừa bệnh gan từ chuyên gia.
1. Bệnh gan – kẻ thù thầm lặng của sức khỏe
Gan là cơ quan lớn nhất trong cơ thể, đảm nhận hơn 500 chức năng sống còn, trong đó quan trọng nhất là thải độc, chuyển hóa dưỡng chất và dự trữ năng lượng.
Điều nguy hiểm ở bệnh gan là diễn tiến âm thầm, khi phát hiện thường đã ở giai đoạn muộn, gây khó khăn cho điều trị.
2. Nguyên nhân gây bệnh gan – không chỉ vì rượu bia
Nhiều người lầm tưởng bệnh gan chủ yếu do uống rượu bia. Thực tế, gan có thể bị tổn thương bởi nhiều yếu tố:
• Viêm gan virus (A, B, C, D, E): Lây qua đường máu, tình dục, thực phẩm hoặc nước nhiễm bẩn.
• Lạm dụng rượu bia: Rượu bia làm gan phải hoạt động quá tải, gây viêm và xơ hóa.
• Gan nhiễm mỡ: Liên quan đến béo phì, mỡ máu cao, tiểu đường.
• Ngộ độc thuốc hoặc hóa chất: Một số thuốc kháng viêm, giảm đau, kháng sinh nếu dùng lâu dài có thể gây độc cho gan.
• Bệnh di truyền: Một số rối loạn chuyển hóa đồng hoặc sắt gây tổn thương gan
3. Dấu hiệu cảnh báo bệnh gan
Ở giai đoạn đầu, bệnh gan gần như không có triệu chứng rõ ràng. Khi gan tổn thương nặng hơn, có thể xuất hiện:
• Vàng da, vàng mắt – dấu hiệu gan không lọc được bilirubin.
• Mệt mỏi, suy nhược – do gan không đủ khả năng chuyển hóa năng lượng.
• Đau tức hạ sườn phải – vị trí của gan.
• Nước tiểu sẫm màu, phân bạc màu.
• Phù chân, bụng trướng – dấu hiệu dịch ổ bụng (cổ trướng).
💡 Tip: Nếu có tiền sử viêm gan, nghiện rượu hoặc béo phì, bạn nên kiểm tra chức năng gan định kỳ ngay cả khi không có triệu chứng.
4. Hậu quả nghiêm trọng nếu không điều trị
• Xơ gan: Mô gan bị thay thế bằng sẹo, mất khả năng tái tạo.
• Ung thư gan: Một trong những loại ung thư phổ biến nhất tại Việt Nam.
• Suy gan: Cơ thể mất khả năng lọc độc, dẫn đến tử vong nhanh chóng.
• Biến chứng toàn thân: Ảnh hưởng đến tim mạch, thần kinh, tiêu hóa.
5. Giải pháp phòng ngừa và bảo vệ lá gan
• Tiêm phòng viêm gan A và B
• Hạn chế rượu bia hoặc bỏ hoàn toàn
• Duy trì cân nặng hợp lý
• Ăn uống lành mạnh: Tăng rau xanh, trái cây, cá; giảm đồ chiên, dầu mỡ, đường tinh luyện.
• Tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngà
• Khám sức khỏe định kỳ 6 – 12 tháng/lần
6. Điều trị bệnh gan – khi phát hiện sớm
Phương pháp điều trị sẽ phụ thuộc nguyên nhân:
• Bệnh do virus: Dùng thuốc kháng virus.
• Gan nhiễm mỡ: Giảm cân, kiểm soát đường huyết, mỡ máu.
• Xơ gan giai đoạn sớm: Điều trị nguyên nhân và bảo tồn chức năng gan.
• Giai đoạn cuối: Ghép gan là giải pháp duy nhất.
7. Lời khuyên từ chuyên gia
Gan không “lên tiếng” cho đến khi tổn thương đã nghiêm trọng. Bảo vệ gan chính là bảo vệ sức khỏe tổng thể.
Hãy:
• Thực hiện xét nghiệm chức năng gan định kỳ.
• Lắng nghe cơ thể và thay đổi thói quen xấu.
• Bổ sung các thực phẩm và thảo dược hỗ trợ gan (theo chỉ định bác sĩ).
